عفونت‌های مقاربتی (STI) در اثر داشتن رابطه جنسی با یک شریک جنسیِ مبتلا به بیماری‌های مقاربتی ایجاد می‌شود. رابطه با شرکای جنسی متعدد، احتمال قرارگیری در معرض عفونت‌های مقاربتی را افزایش می‌دهد.
دلایل شایع عفونت‌های مقاربتی
انواع مختلفی از بیماری‌های مقاربتی مانند عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، تبخال، کلامیدیا، سوزاک و HIV وجود دارد. منشأ برخی از این بیماری‌ها ویروس و برخی دیگر، باکتری‌ها هستند.
این عفونت‌ها می‌توانند از طریق مایعات بدن شامل خون، بزاق، مایع منی یا ترشحات واژن منتشر شده یا از طریق تماس مستقیم پوست به پوست در طی تماس جنسی منتقل شوند. بااین‌حال، در خانم‌های باردار نیز این بیماری‌ها می‌توانند از طریق بند ناف یا شیر مادر منتقل شوند.
استفاده مداوم از ابزارهای پیشگیری‌کننده خارجی یا در داخل بدن می‌تواند از انتقال بیماری‌های مقاربتی مانند HIV و کلامیدیا از طریق مایعات بدن جلوگیری کند. اما ممکن است در برابر تبخال و سایر بیماری‌هایی که از طریق تماس پوست به پوست منتقل می‌شوند، اثر محافظتی نداشته باشد.
احتمال ابتلا
میزان احتمال ابتلای افراد به بیماری‌های مقاربتی به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
- نحوه رابطه جنسی (مقعدی، واژینال، دهانی)
- شرکای جنسی متعدد
- میزان ایمن بودن رابطه جنسی
- میزان استمرار در استفاده از روش‌های پیشگیری از بارداری مثل کاندوم
- استفاده از روان‌کننده‌ها و نوع آن‌ها (برخی از روان‌کننده‌ها می‌توانند کاندوم را تخریب کنند)
- ابتلای شریک جنسی به بیماری مقاربتی
- شدت عفونت شریک جنسی (که با بار ویروسی و سایر عوامل قابل‌اندازه‌گیری است)
- وجود زخم یا خراش در پوست که فرد را برای ابتلا به عفونت مستعدتر می‌کند
- سلامت کلی و سلامت سیستم ایمنی فرد
عوامل خطر بیماری‌های مقاربتی
سن
به دلایل مختلف، احتمال ابتلای افراد زیر ۲۵ سال به بیماری‌های مقاربتی نسبت به افراد مسن بسیار بیشتر است. اول این‌که، از نظر بیولوژیکی خانم‌های جوان بیشتر از زنان مسن به بیماری‌های مقاربتی حساس هستند؛ چون دهانه رحم آن‌ها به‌طور کامل توسعه‌نیافته و در ابتلا به عفونت‌های کلامیدیا، سوزاک و سایر بیماری‌های مقاربتی مستعدتر هستند. همچنین، به‌احتمال زیاد افراد جوان شرکای جنسی متعددی دارند و این مسئله، خطر ابتلا را افزایش می‌دهد.
نوع رابطه
رابطه جنسی مقعدیِ محافظت‌نشده (هم برای آقایان و هم برای خانم‌ها) به‌دلیل سفت و شکننده بودن بافت رکتوم، احتمال ابتلا به بیماری‌های مقاربتی را افزایش می‌دهد.
رابطه جنسی محافظت‌نشده
اگرچه استفاده از کاندوم یا سایر روش‌های پیشگیری از بارداری آلوده‌نشدن به عفونت‌های مقاربتی را تضمین نمی‌کند؛ اما راهی مؤثر برای محافظت از سلامتی است. با این‌که استفاده از کاندوم از انتقال ویروس‌هایی مانند HPV جلوگیری نمی‌کند، اما سرعت انتقال را کاهش می‌دهد. به‌هرحال، استفاده از کاندوم خارجی یا داخلی بهترین راه برای پیشگیری از انتقال بیماری‌های مقاربتی به‌حساب می‌آید. حتی درصورت استفاده از داروهای ضدبارداری مانند قرص یا دستگاه داخل رحمی (IUD) استفاده از کاندوم باید به‌عنوان بخشی از روال رابطه جنسی در نظر گرفته شود.
سابقه بیماری‌های مقاربتی
ابتلای قبلی به یک بیماری مقاربتی، افراد را برای ابتلا به عفونت‌های دیگر مستعدتر می‌کند. آلوده‌کردن بافتی که قبلاً تحریک یا ملتهب شده و یا تاول‌زده است، برای عوامل بیماری‌زا آسان‌تر است.
اگر قبلاً در معرض بیماری‌های مقاربتی قرار گرفته‌باشید، نشان می‌دهد که سبک زندگی شما ممکن است دوباره شما را در معرض عفونت مقاربتی قرار دهد.
شرکای جنسی متعدد
داشتن چندین شریک جنسی، احتمال قرارگرفتن در معرض بیماری‌های مقاربتی را بیشتر می‌کند. علاوه‌بر‌این، افرادی که دارای شرکای جنسی متعدد هستند، تمایل به داشتن شرکای جنسی با چندین شریک را دارند.
تک‌همسری سریالی
برخی افراد در یک‌زمان واحد فقط با یک نفر رابطه جنسی برقرار می‌کنند و در نهایت هر ساله با تعداد زیادی از افراد رابطه داشته‌اند.
این افراد هر بار که وارد رابطه جنسی انحصاری می‌شوند، وسوسه می‌شوند که از اقدامات احتیاطی جنسی ایمن استفاده نکنند و این عامل خطری برای این افراد است.
داشتن رابطه جنسی طولانی‌مدت با یک نفر درصورت منفی بودن تست هر دو فرد راهی مؤثر برای پیشگیری است.
مصرف الکل
مصرف نوشیدنی‌های الکلی به روش‌های مختلفی می‌تواند برای سلامت جنسی افراد مضر باشد. افرادی که به‌طور منظم از الکل استفاده می‌کنند، به‌ویژه در موقعیت‌های اجتماعی، ممکن است در انتخاب شریک جنسی مناسب تصمیم درستی نگیرند. همچنین تحت‌تأثیر الکل ممکن است نتوانند شریک جنسی خود را متقاعد کنند که از کاندوم یا سایر روش‌های محافظتی استفاده کند.
مصرف مواد مخدر
افرادی که پس از مصرف مواد مخدر رابطه جنسی دارند، بیشتر در معرض رفتارهای جنسی پرخطر مانند داشتن رابطه جنسی بدون کاندوم یا رابطه جنسی بدون سایر اشکال محافظتی قرار می‌گیرند.
خطر انتقال بیماری‌های منتقل‌شونده از طریق خون مثل HIV و هپاتیت در افرادی که تزریق مواد مخدر دارند بیشتر است.
تجارت جنسی برای پول یا مواد مخدر
افرادی که به‌ازای دریافت پول یا مواد مخدر رابطه جنسی برقرار می‌کنند، ممکن است به‌اندازه کافی قدرت لازم برای صحبت در مورد رابطه جنسی ایمن با شریک جنسی خود نداشته باشند. کسانی که با این افراد رابطه دارند بیشتر از افراد دیگر در جمعیت درگیر بیماری‌های مقاربتی هستند.
کلام آخر
بیماری‌های مقاربتی تا حد زیادی قابل‌پیشگیری هستند. داشتن رابطه جنسی در یک رابطه متقابل تک‌همسری می‌تواند شانس ابتلای شما را به بیماری مقاربتی را کاهش دهد. علاوه‌بر‌این، انجام رابطه جنسی ایمن‌تر می‌تواند به‌طور چشمگیری خطر ابتلا به STI را کم کند.
آزمایشگاه تخصصی ماهان ارومیه
آزمایشگاه ماهان فرهنگیان یکی از مراکز آزمایشگاهی پیشرفته و متمایز استان است که با در اختیار داشتن مجموعه بی‌نظیری از تجهیزات مدرن آزمایشگاهی، بکارگیری پرسنل فنی متخصص و بهره‌گیری از ظرفیت‌های داخلی و بین‌المللی در درمانگاه فرهنگیان واقع در خیابان کاشانی ارومیه در خدمت شهروندان گرامی و شهرهای همجوار قرار گرفته است.