آزمایش در منزل
درصورت مشکوک بودن به ابتلا به ویروس هپاتیت C، چند نشانه و علائم وجود دارد که می‌توانید به دنبال آن‌ها بگردید. مشکل خودآزمایی برای هپاتیت C این است که بسیاری از علائم این بیماری در اکثر عفونت های ویروسی و بیماری کبدی دیده می‌شوند و برای هپاتیت C اختصاصی نیستند.
پوست و چشم‌ها
یرقان که به معنی زردی رنگ پوست و چشم‌ها است، از نشانه‌های اصلی هپاتیت C است. زردی، کل بدن و قسمت سفید چشم را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. این رنگ می‌تواند به صورت زرد کم‌رنگ ظاهر شود، یا اگر عفونت تأثیر زیادی بر عملکرد کبد داشته باشد، چشم‌ها و پوست به رنگ زرد بسیار تیره درمی‌آیند.
زردی همچنین نشان‌دهنده‌ی نارسایی یا اختلال عملکرد کبد است، بنابراین برای هپاتیت C اختصاصی نیست.
نفخ شکم
نفخ شکم، همراه با درد یا بدون آن، در مراحل آخر هپاتیت C شایع است. بسیاری از افراد در مراحل اولیه عفونت هیچ علائمی از هپاتیت C را بروز نمی‌دهند و نفخ شکم می‌تواند به عنوان سرنخی باشد که نشان‌دهنده ابتلا به هپاتیت C است.
علائم شبیه آنفولانزا
درصورت داشتن عفونت فعال، ممکن است تب خفیف، خستگی، دردهای عضلانی، از دست دادن اشتها، حالت تهوع و درد معده را تجربه کنید. تقریباً هر عفونت ویروسی می‌تواند این مشکلات را به همراه داشته باشد، بنابراین نمیتوانند سرنخی قوی برای تشخیص هپاتیت C باشند.
علائم گوارشی
عفونت هپاتیت C با درد معده، حالت تهوع، استفراغ یا اسهال همراه است. این علائم شبیه علائم آنفولانزا هستند و در سایر عفونت‌ها نیز رخ می‌دهند. بنابراین نشانه قطعی عفونت هپاتیت C نیست.
آزمایش‌های آزمایشگاهی
چندین آزمایش خون وجود دارند که می توانند عفونت HCV را تشخیص دهند، بهترین دوره درمان را تعیین کنند و پیشرفت بیماری را کنترل کنند. آزمایش خون می‌تواند آنتی‌بادی‌هایی که بر علیه ویروس هپاتیت C تولید شده‌اند، خود ویروس هپاتیت C و تغییرات عملکرد کبد را بررسی کنند.
آزمایش خون آنتی بادی HCV
به دنبال آلوده‌شدن سلول‌های کبدی توسط ویروس‌های هپاتیت C، سیستم ایمنی بدن با استفاده از آنتی‌بادی‌ها برای علامت‌گذاری ویروس‌ها به عنوان مهاجم مضر پاسخ می‌دهد. آنتی‌بادی‌ها اختصاصی ویروس هپاتیت C هستند؛ بنابراین اگر در بدن وجود داشته باشند به معنای ابتلای فرد به هپاتیت C در دوره‌ای از زندگی خود است. آزمایش آنتی‌بادی نمی‌تواند بین عفونت گذشته یا فعلی تفاوت قائل شود، بنابراین اطلاعات بالینی مانند تاریخچه پزشکی، علائم بیمار یا آزمایش‌های دیگر می‌توانند عفونت فعال یا عفونت قبلی را مشخص کنند.
- آزمایش خون: آزمایش‌های ایمونوسوربنت مرتبط با آنزیم (ELISA) می‌توانند آنتی‌بادی‌ها را در خون بیمار تشخیص دهند. آزمایش‌های الایزا مختلفی وجود دارد. در این آزمایش، آنتی‌بادی‌های هپاتیت C در نمونه خون جستجو می‌شوند. وجود آنتی‌بادی به معنای عفونت HCV است. آزمایش الایزا حساسیت بالایی دارد و در صورت وجود آنتی بادی HCV در ۹۵ درصد مواقع نتیجه آن مثبت است. این حساسیت بالا به این معنی است که وقتی آزمایش الایزا منفی است، می‌توان مطمئن بود که بیمار به هپاتیت C مبتلا نیست. به دلیل حساسیت بالا ممکن است نتیجه مثبت کاذب نیز داشته باشد که آزمایش دوم برای تأیید نتایج اصلی لازم است.
- آزمایش سریع: تست سریع، ویروس هپاتیتC را در خون یا بزاق با حساسیت ۸۹ درصد و اختصاصیت ۱۰۰ درصد تشخیص می‌دهد. به این معنی که تست سریع به اندازه تست الایزا حساس نیست و گاهی اوقات ممکن است نتواند وجود HCV را تشخیص دهد، اما اگر نتیجه آزمایش مثبت باشد، می‌توان مطمئن شد که فرد ویروس هپاتیت C را در بدن خود دارد.
آزمایش هپاتیت C در ارومیه
آزمایشگاه ماهان یکی از مراکز انجام آزمایش هپاتیت C است.
RNA هپاتیت C
تشخیص RNA ویروس هپاتیت C که ماده ژنتیکی ویروس است، نشان می‌دهد که خود ویروس در بدن وجود دارد. این آزمایش قدرتمند همچنین به پزشک این امکان را می‌دهد که روند درمان و پاسخ بیمار به درمان را بررسی کند، زیرا مقدار ویروس را در خون مشخص می‌کند، که اغلب به آن بار ویروسی می‌گویند. شناسایی ویروس با استفاده از فناوری PCR (واکنش زنجیره‌ای پلیمراز) که روشی برای تشخیص مواد ژنتیکی است، انجام می‌شود.
آزمایش‌های عملکرد کبد (LFTs)
اگر ویروس و التهاب باعث آسیب به کبد شوند، نتیجه آزمایش‌های عملکرد کبد غیرطبیعی خواهند بود. به‌طور معمول نتایج غیرطبیعی این آزمایش‌ها در مراحل انتهایی عفونت هپاتیت C دیده می‌شود و درمان نیز می‌تواند نتایج را تغییر دهد.
آزمایش‌های عملکرد کبد که در صورت داشتن اختلال در عملکرد کبد تغییر می‌کنند عبارت‌اند از:
- آلبومین
- بیلی روبین
- زمان پروترومبین (PT)
- نسبت عادی بین المللی (INR)
آزمایش‌هایی که در صورت التهاب کبد می‌توانند تغییر کنند عبارت‌اند از:
- آلانین آمینوترانس آمیناز (ALT)
- آسپارتات آمینوترانسفراز (AST)
- گاما گلوتامیل ترانس آمیناز (GGT)
یافتن ژنوتیپ ویروس هپاتیت C
ویروس‌های هپاتیت C همه یکسان نیستند. با این‌که همگی به عنوان ویروس هپاتیت C شناخته می‌شوند و می‌توانند باعث عفونت حاد و مزمن هپاتیت C شوند، اما از نظر ژنتیکی یکسان نیستند و به ژنوتیپ‌های مختلف (انواع ژنتیکی) طبقه‌بندی می‌شوند.
ژنوتیپ‌ها اهمیت دارند، زیرا ویروس‌های هپاتیت C با واریانت‌های ژنتیکی مختلف به رویکردهای درمانی متفاوتی نیاز دارند. پزشک یا کارشناس آزمایشگاه ژنوتیپ ویروس را با آزمایشی تعیین می‌کنند که در آن از روشی به نام واکنش زنجیره‌ای پلیمراز رونویسی معکوس (RT-PCR) استفاده می‌شود. این آزمایش ماده ژنتیکی ویروس را برای تعیین توالی و تعیین ژنوتیپ ویروس، تجزیه و تحلیل می‌کند.
تصویربرداری
آزمایش‌های تصویربرداری می‌توانند التهاب کبد، بزرگ شدن کبد، کوچک شدن کبد یا تومورهای کبد را شناسایی کنند.
نتایج تصویربرداری به‌طور اختصاصی نمی‌تواند عفونت ویروس هپاتیت C را شناسایی کند. نتایج انواع تصویربرداری علاوه‌بر هپاتیت C ممکن است نشان‌دهنده بیماری کبدی نیز باشد. افرادی که علائمی مانند نفخ شکم، زردی شدید یا علائمی که نشان‌دهنده سرطان هستند را دارند نیز، نیازمند انجام آزمایش‌های تصویرداری هستند.
سونوگرافی شکم: این آزمایش ناهنجاری‌های کبد و شکم را ارزیابی می‌کند و همچنین تجمع مایع در شکم را که به دلیل نارسایی کبدی رخ می‌دهد را تشخیص می‌دهد.
سی‌تی‌اسکن: سی تی اسکن شکمی تغییرات در اندازه و تراکم کبد را تشخیص می‌دهد و ممکن است توده‌ها یا علائم سرطان اولیه را نیز نشان دهد.
تصویربرداری رزونانس مغناطیسی یا MRI: ام‌آر‌آی می‌تواند ناهنجاری‌هایی را که اختلال عملکرد کبد یا سرطان را نشان می‌دهند، تشخیص دهد.
بیوپسی کبد: در بیوپسی کبد بخشی از بافت کبد برداشته شده و زیر میکروسکوپ برای بررسی ویژگی‌های بیماری بررسی می‌شود.
آزمایشگاه تخصصی ماهان ارومیه
آزمایشگاه ماهان فرهنگیان یکی از مراکز آزمایشگاهی پیشرفته و متمایز استان است که با در اختیار داشتن مجموعه بی‌نظیری از تجهیزات مدرن آزمایشگاهی، بکارگیری پرسنل فنی متخصص و بهره‌گیری از ظرفیت‌های داخلی و بین‌المللی در درمانگاه فرهنگیان واقع در خیابان کاشانی ارومیه در خدمت شهروندان گرامی و شهرهای همجوار قرار گرفته است.