حجم متوسط سلولی (MCV) در آزمایش خون به چه معناست؟

نتیجه آزمایش به چه معناست؟

MCV عددی است که اندازه متوسط ​​گلبول‌های قرمز در گردش خون را بیان می‌کند. بنابراین، MCV بالا یعنی گلبول‌های قرمز خون بزرگتر از حد متوسط ​​هستند. برعکس، MCV کم یعنی کوچک‌تر از حد نرمال هستند.
اندازه‌گیری اندازه متوسط ​​گلبول‌های قرمز خون برای تعیین نوع کم‌خونی فرد بسیار مفید است. مثلا:

• MCV بالا در کم‌خونی پرنیسیوژ یعنی کم‌خونی که به دلیل کمبود ویتامین B12 ایجاد شده است، دیده می‌شود.
• MCV پایین با کم‌خونی فقر آهن دیده می‌شود.

میزان MCV نرمال در حدود 80 تا 96 میکرومتر مکعب است.

تفسیر نتایج

MCV پایین یا میکروسیتوز (Microcytosis)
MCV پایین ممکن است با موارد زیر دیده شود:

• کمبود آهن
• تالاسمی
• کم‌خونی بیماری مزمن
• کم‌خونی سیدروبلاستیک (Sideroblastic)
• مسمومیت از سرب
• هموگلوبین C و سایر هیبریدهای هموگلوبین
• اسفروسیتوز (Spherocytosis)

پایین ترین سطح MCV (مثلاً کمتر از 70 که میکروسیتوز شدید نامیده می‌شود) معمولاً نشانه کم‌خونی فقر آهن یا تالاسمی است. با این حال، گاهی اوقات در کم خونی فقرآهن ممکن است MCV طبیعی باشد.

MCV بالا یا ماکروسیتوز (Macrocytosis)

MCV معمولا با افزایش سن بیشتر می‌شود. در واقع، در 30 درصد از افراد مسن‌ بدون دلیل واضحی، MCV افزایش پیدا کرده است. دلایل MCV بالا عبارتند از:

• کمبود ویتامین B12
• کمبود فولات (ویتامین B 9)
• بیماری کبدی
• اعتیاد به الکل
• کم‌کاری تیروئید
• برخی از کم خونی‌های همولیتیک
• بیماری آگلوتینین (agglutinin) سرد
• سندرم‌های میلودیس‌پلاستیک (Myelodysplastic) / پره لوسمی (preleukemia)
• کم‌خونی آپلاستیک
• ماکروسیتوز خوش‌خیم خانوادگی
• برخی از داروهای شیمی درمانی
• هیپوکسی مزمن (سطح پایین اکسیژن در خون) مانند COPD
• مسمومیت با مونوکسید کربن

کم‌خونی با MCV طبیعی

مواردی که در آن‌ها میزان MCV طبیعی است شامل:

• بیماری کلیوی (MCV گاهی اوقات می‌تواند کم باشد)
• از دست دادن خون شدید
• کم‌خونی به دلیل بیماری مزمن
• بیماری‌های غدد درون‌ریز به غیر از بیماری تیروئیدی
• برخی از کم‌خونی‌های همولیتیک

علاوه بر کم‌خونی، بالا بودن یا پایین بودن میزان MCV از حد نرمال، می‌تواند نشان‌دهنده مسمومیت، کمبود ویتامین و بیماری کبدی باشد.
MCV همچنین می‌تواند به عنوان یک عامل پیش‌آگاهی‌دهنده برای برخی سرطان‌ها و بیماری مزمن کلیوی باشد. علاوه بر این، ممکن است به عنوان ابزاری برای ارزیابی عملکرد شناختی افراد مسن نیز استفاده شود.

سخن آخر

گلبول‌های قرمز خون، اکسیژن را از ریه‌ها به تمام سلول‌های بدن منتقل می‌کنند. سلول‌ها برای رشد، تولید مثل و سالم ماندن به اکسیژن نیاز دارند. اگر گلبول‌های قرمز خیلی کوچک یا خیلی بزرگ باشند، می‌تواند نشانه یک اختلال خونی مانند کم‌خونی، کمبود ویتامین یا سایر بیماری‌ها باشد. اگر با انجام این آزمایش پزشک تشخیص داد که احتمالا به کم‌خونی یا اختلال خونی دیگری مبتلا هستید، ممکن است آزمایش‌های دیگر مربوط به گلبول‌های قرمز را تجویز کند. این موارد شامل شمارش گلبول‌های قرمز و اندازه‌گیری هموگلوبین است.